Ta książka to: „Co wieś, to inna pieśń – słownik gwary Bukówca Górnego w Wielkopolsce i regionu Spisza w Małopolsce”. Jej promocja odbyła się 7 grudnia tego roku w Wiejskim Dom Kultury. Książka powstała w dość niezwykły sposób. Otóż ponad rok temu, Lokalna Grupa Działania Stowarzyszenie  Rozwoju Spisza i Okolicy, rozesłała do grup lokalnych w całej Polsce propozycję projektu międzyregionalnego, polegającego na napisaniu wspólnego słownika gwar dwóch różnych regionów Polski. Wtedy Wielopolska Lokalna Grupa Działania Kraina Lasów i Jezior w Lesznie skierowała tę propozycje do nas, do Bukówca. Odpowiedzieliśmy „Dlaczego nie?” i tak się zaczęło.

Przez ponad rok trwały intensywne prace nad przygotowaniem wydawnictwa. Dwukrotnie my wyjeżdżaliśmy na  Spisz do Łapszów Niżnych, dwukrotnie nasi partnerzy przyjeżdżali do nas. Trzeba było ustalić zakres i podział słownictwa, sposób zapisu,  również sprawy związane ze zdjęciami, nagraniami, grafiką. Wiele spraw ustalaliśmy mailowo, a czym było bliżej wydania, tym więcej spraw sie pojawiało...

W końcu prace zakończyliśmy, chociaż należy podkreślić, że ze względu na ograniczone środki finansowe i objętość książki, słowniki zawierają tylko część zebranego słownictwa (w części bukówieckiej około połowę), a także tylko  część nagrań video. W książce oprócz typowej części słownikowej, zawierającej nie tylko opisy słownictwa, ale też przykłady użycia słów i liczne fotografie, są opisy obu regionów, opisy cech charakterystycznych obu gwar oraz płyta video z nagraniami zwyczajów i dawnych prac, oczywiście w gwarach regionów. Wydawnictwo ma 280 stron, kilkaset barwnych fotografii , wiele ciekawych słów i powiedzonek gwarowych - naszych wielkopolskich  oraz górali spiskich.

Na promocję, już dzień wcześniej,  przyjechała do nas grupa górali ze Spisza, z prezesem Stowarzyszenia Julianem Kowalczykiem, osobami które słownik przygotowywały oraz Zespołem Tanecznym „Ciardasie” z Czarnej Góry.  W dniu promocji nasi goście zaczęli dzień od spaceru po Boszkowie. Potem była msza święta w naszym kościele, zwiedzanie Izby Regionalnej, a następnie spotkanie w restauracji Stodoła. W Stodole wystąpił Szkolny Zespół Regionalny z bukówieckimi tańcami i zabawami, a także wesołymi tekstami gwarowymi, przysparzając naszym gościom wielu miłych wrażeń. Potem  wszyscy zjedli doskonały obiad z rosłem z kury, wielkopolskimi kluchami na parze, pieczenią wieprzową  i innymi specjałami.

Sama promocja odbyła się w naszym Domu Kultury. Rozpoczął ja kabaret Dziura piosenką o naszej gwarze oraz Matylda Obiegła monologiem o stworzeniu świata „po bukówiecku”. Potem Zofia Dragan opowiedziała historię powstania książki i przedstawiła zespoły redakcyjne ze Spisza i z Bukówca.

Oto najważniejsze dane o książce

Wydawca: Wielkopolska Lokalna Grupa Działania Kraina Lasów i Jezior w Lesznie, współwydawca:  Stowarzyszenie Rozwoju Spisza i Okolicy, Łapsze Niżne

Zespół redakcyjny ze Spisza: autorstwo słownika, zbieranie materiału: Jan Budz, Julian Kowalczyk, Elżbieta Łukuś, Józef Majerczak; autorstwo słownika, dobór i obróbka zdjęć: Zofia Mikicka ; zdjęcia: Studio Foto Video Anna Górecka, archiwum Stowarzyszenia Rozwoju Spisza i Okolicy, Julian Kowalczyk, Jan Budz, Elżbieta Łukuś, Józef Majerczak, Zofia i Piotr Mikiccy; zdjęcia archiwalne: archiwum Biblioteki Spiskiej im. Jana Plucińskiego w Łapszach Niżnych

Opracowanie zasad transkrypcji, charakterystyka gwary mieszkańców Spisza, nadzór i konsultacja naukowa: dr Artur Czesak

Zespół redakcyjny ze Spisza: autorstwo słownika i zbieranie materiału: Zofia Dragan, Dominika Woźna ; zbieranie materiału, opracowanie graficzne: Barbara Dragan; korekta: Agnieszka Sobecka

Zdjęcia: Henryk Samol. Zdjęcia archiwalne: Zygmunt Gajewski, Tomasz Szulc

Opracowanie zasad transkrypcji, charakterystyka gwary mieszkańców Bukówca Górnego, konsultacja naukowa: prof. dr hab. Jerzy Sierociuk

Płyta DVD:

Realizacja filmów w Bukówcu Górnym: Studio „Vision” www.piotrtojek.pl

Realizacja filmów na Spiszu: Studio Foto Video Anna Górecka

Projekt nadruku na płycie DVD: Alicja Dragan

Okładka książki i druk:

Projekt okładki i druki: Pasaż Sp. z o.o., Kraków

Zawartość książki:

• Bukówiec Górny – zarys obszaru
• Spisz i okolice – zarys obszaru
• Charakterystyka gwary mieszkańców Bukówca Górnego
• Charakterystyka gwary mieszkańców Spisza

Jak czytać słownik?

• Zasady transkrypcji gwary Bukówca Górnego
• Zasady transkrypcji gwary Spisza

Słownik gwary mieszkańców Bukówca Górnego w Wielkopolsce

Słownik gwary mieszkańców Spisza w Małopolsce

Każda z części słownikowej podzielona jest na następujące działy:

• Kuchnia i jedzenie
• Dom i zagroda
• Praca na roli
• Zwierzęta
• Rośliny i zioła
• Zajęcia pozarolnicze, rzemiosło
• Człowiek i jego atrybuty
• Miłość, zaloty, rodzina
• Obrzędy, przykłady tradycji, muzyka, taniec
• Strój ludowy i odzież
• Kolory
• Związki frazeologiczne, przysłowia, powiedzonka

Po przedstawieniu Zespołów , o pracy nad książką powiedzieli też parę słów naukowcy: prof. Jerzy Sierociuk i dr Artur Czesak oraz prezes SRSiO Julian Kowalczyk, podkreślając wyjątkowość wydawnictwa, tak pod względem zawartości , jak też sposobu jego tworzenia.

Spotkanie promocyjne zakończyły występy zespołów ludowych, najpierw Zespołu Ciardasie  z Czarnej Góry pod kierownictwem Mariana Kikli, potem naszego Zespołu Regionalnego im. Anny Markiewicz, gromko oklaskiwane przez publiczność.

Na koniec Zofia Dragan podziękowała wszystkim, którzy pomogli w przygotowaniu i wydaniu książki, cytując jej fragment:

„Książka i filmy nie powstałyby bez  bezinteresownego zaangażowania mieszkańców Bukówca Górnego i Spisza, którzy pomogli w przygotowaniu materiałów do niniejszego wydawnictwa. W tym miejscu w szczególności dziękujemy:

Informatorom, którzy udzielili wywiadów do tworzonego korpusu tekstów i słownika

Aktorom biorącym udział w nagraniach video

Osobom i instytucjom, które udostępniły swoje obiekty i eksponaty do zdjęć i nagrań”

 

Po spotkaniu na sali wszyscy, którzy czynnie włączyli się w przygotowanie słownika oraz zaproszeni gości spotkali sie na salce szkolnej, gdzie przygotowano regionalne  smakołyki: tradycyjne wyroby wędliniarskie: kiołby, lebery, salcefiksy, swojski żany chlyb, smolec ze skwiyrkami, smażóny syr, kwaśne pyrki,  placek na młodziach, a z okazji zbliżających się świąt także pieźniki na przepulónym cukrze i ciostka maszynkowe.

W książkę można się zaopatrzyć:

• w biurze bukówieckiej szkoły
• u bukówieckiego sołtysa
• w kwiaciarni państwa Mocków